ijzertekort?

IJzer is een essentieel mineraal voor de aanmaak van bloed, want in hemoglobine zitten ijzerionen, waar zuurstof of koolstofdioxide aan kunnen binden. Daarnaast zorgt ijzer voor de aanmaak van myoglobine, dat zich in spiercellen bevindt. Als je te weinig ijzer hebt, zwakt het zuurstoftransport af waardoor je eerder vermoeid zal zijn. Ook je kracht neemt daardoor af. De dagelijkse aanbevolen hoeveelheid ijzer voor vrouwen is 18 mg en 11 mg voor mannen. Voor vrouwen die borstvoeding geven is dat 20 mg per dag. 

Een ijzertekort is een van de veelvoorkomende micronutriënten tekorten ter wereld en omdat er bij vrouwen meestal sprake is van maandelijks bloedverlies, lijden er meer vrouwen aan. Zo heeft 52 procent van de vrouwelijke sporters een ijzertekort. 

Planten zijn een slechte bron van ijzer omdat ze niet-heem ijzer bevatten. Niet-heem ijzer is lastig te absorberen voor het lichaam en bevat veel planten-polyfenolen en andere fytochemicaliën die de opname van ijzer remmen. Met name peulvruchten en granen zijn niet wenselijk voor de dagelijkse ijzerbehoefte omdat ze fytinezuur bevatten dat het ijzer ongeschikt maakt voor het menselijk lichaam. 

Voor vrouwen is het zeker aan te raden om een ijzertekort te voorkomen door orgaanvlees, met name nieren en lever, of vis en schelpdieren te consumeren, zeker wanneer er (buitensporig) bloedverlies plaatsvindt. Krachttraining maakt de ijzerbehoefte nog hoger. 

Hierbij wat voorbeelden van dierlijke ijzerbronnen. 

Mosselen (4-14 mg/100g) * 

Octopus (10mg/100g)

Kippenlever (9 mg/100g) 

Runderlever (6,5mg/100g), 

Oesters (5-7 mg/100g)

Biefstuk (2,4 mg/100g) 

Eieren (1,2mg/100g)

* Het exacte ijzergehalte varieert sterk en is afhankelijk van de soort en de leeftijd (baby-mosselen bevatten meer ijzer dan volwassen exemplaren).

 

Wanneer je ijzer wilt suppleren, is het raadzaam om eerst je bloedwaardes te laten controleren, omdat ijzervergiftiging een daadwerkelijk gevaar is. Onderzoek laat zien dat te veel ijzer je levensverwachting kan verlagen. Wanneer de ijzerreserves verzadigd zijn, lekt het overige ijzer in je bloed. De enige manier om een teveel aan ijzer kwijt te raken is door middel van bloeddonatie. Als je besluit ijzer te suppleren kan je kiezen uit heem-ijzer polypeptiden, carbonyl ijzer, ijzer-aminozuur chelaten en polysaccharide-ijzer complexen. Deze geven vaak minder problemen met de vertering. IJzer II gluconaat zou je ook kunnen proberen, bijvoorbeeld Floradix of ijzer bisglycinaat zoals in Fe-max van Medi Herb. 

Serum ijzer. Deze test meet de hoeveelheid ijzer in je bloed. De waarde van ijzer in je bloed zou normaal kunnen zijn, zelfs wanneer de totale hoeveelheid ijzer in je bloed laag is. Daarom is het verstandig om ook andere testen te doen.  

Serum ferritine. Je lichaam gebruikt het eiwit ferritine om ijzer op te slaan. Een meting van dit eiwit zorgt ervoor dat je kan ontdekken hoeveel van het totaal opgeslagen ijzer in je lichaam is gebruikt.  

Transferrine waarde. Het transferrine-eiwit vervoert ijzer naar je bloed. Als je ijzertekort hebt, zal je een hoge transferrine waarde hebben zonder dat er ijzer aanwezig is. 

Als deze testen je nog niet genoeg duidelijkheid geven kan je testen op anemie door ijzertekort, door een differentiële telling van bloedcellen (Complete Blood Count).